بنا بر گفته مورخان و همچنین با استناد بر منابع معتبری مانند نوشتههای هرودوت، دوران اولین پادشاهی در تاریخ ایران، ۵۳ سال به طول انجامید که در نهایت با مرگ دیاکو و بر تخت نشستن فرورتیش، به پایان رسید. در ادامه، به بررسی وقایع مهم در دوران پادشاهی دیاکو میپردازیم.
اولین قانونگذار
میتوان گفت که اولین و مهمترین اقدام دیاکو در دوران پادشاهی خود، قانونگذاری برای مردمان بود. او که از ابتدا به علت شناخته شدن برای راستگویی و درستکاری، توسط مردم به منظور پادشاهی برگزیده شده بود؛ در دوران طلایی حکومت خود، قانونها و شرایطی را وضع کرد تا تمام مردم بتوانند کنار یکدیگر زندگی کنند.
ایجاد اتحاد بین مردم قبایل مختلف
در دوران حکومت دیاکو، قبایل و روستاهای مختلف با یکدیگر اتحاد پیدا کردند و محل زندگی مشترکی را برای خود برگزیدند که به نام هگمتانه شناخته میشد. این شهر به دستور دیاکو ساخته شد تا دژی برای محافظت داشته باشد و تیراندازانی ماهر، همواره بر آن دژ نگهبانی دهند.
برقراری آرامش و امنیت
دیاکو، برخلاف پادشاهان بعد از خود علاقهای به کشورگشایی و گسترده کردن مرزهای سرزمین خود نداشت. از این رو در طول دوران سلطنت او، آرامش و امنیت بر ایران زمین حکمفرما بود و شخصی نیز قصد حمله به مرزهای این کشور را نداشت.
ساخت دژ مستحکم هگمتانه
دیاکو پس از متعهد کردن قبایل مختلف، دستور ساخت دژی استوار بر فراز تپه هگمتانه را صادر کرد تا به وسیله آن، بتواند تمامی امور نظامی و دولتی را در مکان خاصی تحت کنترل خود داشته باشد. این دژ، از هفت دیوار به رنگهای مختلف تشکیل شده بود که هر یک از دیوارهای داخلی به نحوی ساخته شد تا از دیوار خارجی بلندتر باشد. این مجتمع، به تقلید از پادشاهی بابل در دست ساخت قرار گرفت.
تبعید فراموش شده
برخی از مورخان، تبعید و یا اسیر شدن دیاکو را معتبر نمیدانند اما طبق برخی دیگر از منابع تاریخی، دیاکو در جنگ توسط پادشاهی آشوری به نام سارگون به اسارت گرفته شد و سپس، همراه با خانواده خود به مکانی نزدیک به سوریه امروزی تبعید گردید.
در منابع ذکر شده است که علت این حمله، خواست پادشاه آشوری به پایان دادن بر استقلال و سلطنتی بود که مادها برپا کرده بودند. دوران اسارت و تبعید دیاکو، در تاریخ مادها ذکر نشده است و گویی که تمامی مردم آن دوران، قصد فراموش کردن آن را دارند.