دانشمندان منبع غذایی شگفتانگیزی کشف کردهاند که میتواند جان تعداد زیادی از انسانها را پس از جنگ فاجعهبار هستهای نجات دهد: جلبک دریایی.
جنگ هستهای اگر اتفاق بیافتد سیاره ما را در یک زمستان عمیق هستهای و چیزی شبیه آنچه در فیلمهای آخرالزمانی میبینیم فرو خواهد برد. در بدترین حالت، تبادل هستهای میان ایالات متحده و روسیه (که با هم نزدیک به ۹۰ درصد سلاحهای هستهای جهان را در اختیار دارند) میتواند تا ۱۶۵ میلیون تن (۱۵۰ میلیون تن متریک) دوده را وارد جو زمین کند و دمای سطح را ۹ درجه سانتیگراد کاهش دهد، در نتیجه تولید کالری جهانی تا ۹۰ درصد کاهش مییابد.
اما دانشمندان در یک مطالعه جدید، دریافتند طی ۹ تا ۱۴ ماه پس از جنگ هستهای، میتوان مجموعههای وسیعی از گیاه جلبک دریایی یا «کتانجک» پرورشیافته روی طناب را در خلیج مکزیک و سراسر سواحل شرقی برداشت کرد و به تغذیه ۱.۲ میلیارد انسان کمک کرد.
مزارع جلبک دریایی، در بالاترین میزان خود، جایگزین ۱۵ درصد غذای مصرفی انسان میشوند، در حالی که ۵۰ درصد از سوخت زیستی کنونی و ۱۰ درصد خوراک حیوانات را نیز تامین میکنند. محققان یافتههایشان را ۹ ژانویه در مجله Earth’s Future منتشر کردند.
شریل هریسون، استادیار اقیانوسشناسی و علوم ساحلی و از نویسندگان این تحقیق، میگوید: «بیش از ۲ میلیارد نفر پس از جنگ هستهای بالقوه میان هند و پاکستان و ۵ میلیارد نفر پس از جنگ هستهای میان ایالات متحده و روسیه در خطر گرسنگی خواهند بود. بنابراین، کاوش درباره غذاهای جایگزین ضروریست.»
آنیترین اثر جنگ هستهای، دستکم برای کسانی که در منطقه هدف قرار دارند، سوختن پس از مسمومیت با تشعشعات است. این اثرات وحشتناک از زمانی که ایالات متحده در ۶ اوت ۱۹۴۵ بمب اتمی «پسر کوچولو» را در شهر هیروشیمای ژاپن پرتاب کرد، شناختهشده است.
خود این بمب که قدرت انفجاری آن پنج برابر کمتر از بمبهای گرماهستهای در زرادخانههای موجود است، حدود ۱۴۰۰۰۰ نفر را در عرض پنج ماه کشت و بیش از ۶۰۰۰۰ ساختمان از حدود ۹۰۰۰۰ ساختمان شهر را ویران کرد.
با این حال، به طور بالقوه کشندهترین نتیجهی حتی یک جنگ هستهای در مقیاس کوچک، تأثیری است که روی کشاورزی خواهد گذاشت. در سناریوی پایان جهانی «زمستان هستهای»، غبار و دود رادیواکتیو بخش قابلتوجهی از نور خورشید را مسدود میکند. این امر موجب کاهش دما میشود و بسیاری از محصولات زراعی جهان را از بین میبرد و احتمالاً قحطی جهانی به بار میآید که به موجب آن، ممکن است میلیاردها نفر کشته شوند.
در مطالعات گذشته، محققان پیامدهای آخرالزمانی یک جنگ هستهای را مدلسازی کردند. اکنون، برای بررسی چگونگی زنده نگهداشتن برخی از مردم، دانشمندان رشد محصول را در محیطهایی که شاهد کاهش شدید دما نبودند (اقیانوسهای استوایی) مدلسازی کردند.
«اقیانوس و به طور کلی آب، گرمای ویژه بالاتری نسبت به خشکی دارد، بنابراین گرمای بیشتری را ذخیره میکند و گرم شدن و خنک شدن آن سختتر است. به همین دلیل است که رادیاتورها بسیار خوب کار میکنند، چون گرما را ذخیره میکنند و آن را به مرور زمان ساطع میکنند. بنابراین، اقیانوس مکان بسیار خوبی برای تولید مواد غذایی جایگزین است، برخلاف گلخانههای روی زمین که زمان کمبود سوخت، به گرمایش زیادی نیاز دارند.
مدلسازی دانشمندان نشان داد مزارع کتانجک نه تنها دوام میآورند، بلکه با کاهش دمای سطح، رشد کرده و گسترش مییابند. دلیلش این است که هوای سردتر، آب سطحی را مجبور به فرورفتن بیشتر میکند و گردش آب غنی از مواد مغذی را از اعماق بالا میبرد تا جایگزین آن شود.
به گفته محققان، از آنجا که ید موجود در جلبک دریایی در مقادیر زیاد میتواند برای انسان سمی باشد، استفاده از کتانجک کشتشده در مزارع در درجه اول غیرمستقیم است. اما با استفاده از آن برای تغذیه حیوانات و تولید سوختهای زیستی، زمینهای زراعی باقیمانده برای محصولات دیگر آزاد میشود. این راهحل میتواند به انسان کمک کند زمستان هستهای را پشت سر بگذارد تا اینکه چند دهه بعد آب و هوا بهبود پیدا کند.
کتانجک مخصوص زمستان هستهای نیست بلکه میتواند به دنبال فجایع دیگر در سیستمهای غذایی جهانی، مانند برخوردهای عظیم سیارکها یا فورانهای آتشفشانی غولپیکر نیز راه نجات باشد. برای نمونه، فوران کوه تامبورا در اندونزی در سال ۱۸۱۶ منجر به خرابی محصولات و کمبود مواد غذایی در سراسر نیمکره شمالی شد، اتفاقی که به «سال بدون تابستان» معروف شد.
در طول تاریخ، فورانهای بزرگ سبب قحطی در مناطق و جهان شدند. در هر صورت، ما به برنامهای نیاز داریم تا خودمان را در این سناریوهای کاهش ناگهانی نور خورشید، تغذیه کنیم».
