• امروز : جمعه - ۱۹ بهمن - ۱۴۰۳

آخرین خبرها

کلنگ زنی دو طرح توسعه شبکه آب در مناطق شهری و روستایی شهرستان لالی + عکس افتتاح نمایشگاه انقلاب در جراید در بیمارستان امید لالی افتتاح طرح های تولیدی جهاد کشاورزی به ارزش بیش از ۶۷ میلیارد ریال در دهه فجر نواختن زنگ انقلاب اسلامی در مدارس شهرستان لالی نگاهی به ۲۰ بهمن ماه و بیعت بختیاریها با امام (ره) و پاسداشت روز استان چهارمحال وبختیاری مسئولان خدمات انقلاب را به گوش مردم برسانند/روز به روز کشور ما در حال پیشرفت است عزم هیئت فوتبال خوزستان به نابودی فوتبال در لالی/استعفای رئیس اداره ورزش و جوانان لالی در پی بلاتکلیفی هیئت فوتبال اولین رویداد جشنواره طعم کتاب با عشایر در منطقه کریم آباد شهرستان لالی برگزار شد وضعیت راه های بین شهری و روستایی درلالی مناسب نیست/جاده های نامناسب مانع حضور حداکثری گردشگران در لالی است آغاز مسابقات فوتبال جام دهیاری ها با حضور ۱۰ تیم در ورزشگاه شهدای لالی + تصاویر پایش و نمونه برداری از جایگاه‌های سوخت در لالی  عملکرد شبکه بهداشت و درمان لالی در حوزه بهداشت و درمان و بیمارستان امید تشریح شد پوستر اولین جشنواره موسیقی کرنا‌نوازی شهرستان لالی رونمایی شد اعزام امامان جماعات و مبلغین به دوره مقدماتی آموزشی وتوانمند سازی اهواز درخشش تیم امداد و نجات جمعیت هلال احمر خوزستان در کشور از رئیس جمهور و استاندار گلایه شدیدداریم/فرونشست های خیابانی ما را چه کسی بایدحل کند/نماینده دولت در لالی یک شورای اداری هم برگزار نکرد وزیر نیرو فاز دوم نیروگاه ۶۰۰ مگاواتی فولاد خوزستان را در گتوند کلنگ زد گلایه شدید از وزیر میراث و مدیر کل میراث خوزستان نماینده ای که تنها دنبال وزیر بهداشت است/سفر رئیس جمهورهیچ مصوبه ای برای شهرستان لالی نداشت معاون امور زنان ریاست جمهوری در شهرستان لالی : گردشگری می تواند زمینه ساز ایجاد اشتغال و درآمد برای لالی باشد فعال سازی و احداث پتروپالایش بختیاری ، موجب رونق اقتصادی در شهرهای شمالی خوزستان خواهد شد سواد را تعطیل نکنید عدم موفقیت برنامه های نمایشی غرس نهال در مسجدسلیمان در سالهای اخیر یک دستگاه ونتیلاتور با اعتباری بالغ بر یک میلیارد و پانصد میلیون تومان در بیمارستان امید لالی نصب و راه اندازی می شود ” فریبرز فروتن ” نویسنده ای توانمند در حوزه ادبیات بختیاری مطالبات مردم در شهرستان لالی از وزیر راه است نه معاون امور زنان کشاورزان نیازمند حمایت ها و توجه بیشتری هستند / آتش بس یک پیروزی برای مقاومت و فاجعه ملی برای اسرائیل بود آتش بس در غزه از واقعیت تا حقیقت! پایان سه روز اعتکاف در مساجد/ استقبال بیش از ۲۵۰ نفر از برنامه معنوی اعتکاف در لالی حضور مسئولان در منطقه محروم تلوک اسنکی/از ویزیت رایگان تا توزیع برخی اقلام مورد نیاز عشایر + تصاویر رودکی، فردوسی، حافظ و سعدی متعلق به زبان فارسی هستندنه فقط ایران یا تاجیکستان ۹۰ کیلومتر شانه‌سازی و اصلاح شیب شیروانی در محورهای شهرستان لالی اجرا شد + عکس پیگیری برای سند رسمی شهرک صنعتی شهرستان پس از ۱۵ سال / کار ساخت تعدادی واحد تولیدی آغاز شده است رونمایی از کتاب عکس «ولات» اثری جدید از محمدرضا حاجی پور مستند جدید شهدای ۲۱ دی؛ روایتی هنری با ساختاری متفاوت آبیاری زمین های دشت لالی به زودی به بهره برداری می رسد / مردم ما در طول تاریخ به اسلام و اهل بیت علاقه مند بوده اند سالروز قیام مردم سلحشور لالی در ۲۱دی باید با نگاه ویژه تری دنبال شود قیام ۲۱ دی ماه ۵۷ و شرح وقایع آن / روزی خونین در تاریخ مردم شهرستان لالی + عکس برگزاری یادواره شهدای ۲۱دی ماه ۵۷ و سالگرد شهادت سردار سلیمانی در شهرستان لالی تبعات افزایش قیمت دلار/اگرتحریم‌ها ادامه دار وفروش نفت مختل شود چه رخ می دهد؟ برخی دزدهستند وتحت عناوین مختلف انتظاردارند امام جمعه با آن ها برخوردنکند/مبارزه با دزدها و غارتگران بیت المال جزء اولویت های ماست جشن های آغاز سال ۲۰۲۵ میلادی در جهان پیگیری ثبت لالی به عنوان شهر دست بافت‌های عشایری در دستور کار قرار خواهد گرفت باید از تمام ظرفیت ها در جهت ایجاد اشتغال و رفع بیکاری در لالی استفاده کنیم سالار جمالپور به عنوان مدیر جدید بنیاد مسکن شهرستان لالی معارفه شد + تصاویر نقش استراتژی‌های توسعه‌ای در پیشرفت خوزستان با تأکید بر وفاق اقوام در حوزه مسئولیتهای اجتماعی کسی از پتروشیمی مسجدسلیمان راضی نیست/اولویت دولت باید رسیدگی به مسائل معیشتی و اقتصادی باشد مراسم معارفه اولین شهردار رسمی شهر تراز در فرمانداری لالی برگزار شد + عکس زندگی در دهستان زیبای احمد فداله تجلیل و تقدیر از بانوان شاغل در ستاد شبکه و بیمارستان امید لالی بمناسبت روز زن+عکس

قلعه تاریخی جونقان

کاخ سردار اسعد بختیاری در پایتخت مشروطه

  • 14 دی 1401 - 12:56
کاخ سردار اسعد بختیاری در پایتخت مشروطه
جونقان از شهرهای استان چهارمحال و بختیاری که در نزدیکی و در فاصله‌ حدود ۴۰ کیلومتری از شهرستان شهرکرد قرار دارد.

این شهرستان در احاطه‌ کوه‌های استان است و یکی از تنگه‌های مشهور به نام «درکش ورکش»، که در راه باستانی «دزپارت»، قرار دارد، در فاصله‌ کمی از این شهرستان قرار گرفته است.

منطقه‌ای که وجود آثار و شواهدی همچون طاق‌های سنگی تنگه متعلق به دوران ساسانیان و نیز سنگ نوشته‌ عصر اتابکان که در این دره موجود است، حکایت از قدمت و تاریخ کهن آن دارد.

روایتی قدیمی در مورد وجه تسمیه این شهر به جونقان وجود دارد؛ به نظر می‌رسد که «گینه کون»، برگرفته از زبان پهلوی است و از دو بخش «گونه» به معنای «برجستگی»و «خوب» و«گان» که پسوند مکان و به معنای «مانند»، تشکیل شده است.

گویا جونقان از سرزمین‌هایی است که دارای منابع آب فراوان، زمین‌های حاصلخیز کشاورزی و نیز مراتع و چراگاه‌های غنی بوده و در مسیر تردد و عبور کاروان‌ها قرار داشته است و به همین دلیل به نام جونقان که معرب گینه گان است، شهرت یافته است.

قلعه سردار بختیاری

با توجه به قدمت این شهر، حضور آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری تاریخی در این منطقه از استان، بدیهی است و در این زمینه می‌توان به «قلعه سردار اسعد بختیاری»، که از جمله مشهورترین آثار تاریخی و جاهای دیدنی شهرکرد و جونقان است، اشاره کرد.

جالب است بدانید که این اثر تاریخی که در فاصله‌ ۴۰ کیلومتری از شهرکرد و در مرکز شهر جونقان قرار دارد، درواقع روزگاری اقامتگاه تابستانی «حاج علی قلی خان بختیاری»، بوده و نقش اساسی و پررنگی در انقلاب مشروطه و فتح تهران به دست بختیاری‌ها ایفا کرده است؛ چرا که مورخان معتقدند که طرح‌ها و برنامه‌ریزی‌های انقلاب مشروطه به فرماندهی سردار اسعد بختیاری در این قلعه صورت گرفته است.

قلعه سردار بختیاری

درواقع حسین قلی خان ایلخانی و کلب علی خان (عموی وی)، زمانیکه در جونقان به قدرت سیاسی دست می‌یابند، این شهر را به دلیل رشادت‌ها و شجاعت‌های جوانانش به عنوان مرکز قدرت سیاسی خود انتخاب می‌کنند.

سپس در زمان‌های بعد، علی قلی خان سردار اسعد در سال‌های پایانی حکومت قاجاریان، تصمیم به ساخت کاخی زیبا و باشکوه روی بقایای منزل پدری خویش که اتفاقا در گذرگاهی قرار داشت، ساخت.

برخی معتقدند که بواسطه‌ی ایجاد قراردادهای تجاری بین خان‌های بختیاری و تاجران انگلیس، علی قلی خان سردار، این کاخ را بنا کرد تا هم محل تصمیم‌گیری‌های بزرگ باشد و هم خان‌های بختیاری بتوانند نظارتی کامل بر اجرای دقیق و بدون اشکال این قراردادها، داشته باشند.

از جمله‌ی این رخدادها می‌توان به اجتماعات تشکیل شده برای مشروطه و ایجاد قیامی پرقدرت و درنتیجه فتح تهران و اصفهان توسط مردم جونقان و بختیاری‌ها اشاره کرد.

معماری کاخ سردار اسعد بختیاری

قلعه سردار بختیاری

معماری قلعه با الهام‌گیری از معماری جدید فرانسه و مطابق با کاخ‌های اروپایی  قرن ۱۹ میلادی است که دستور آن با هماهنگی امین السلطان، صدر اعظم ناصرالدین شاه قاجار انجام شده است. این کاخ افسانه‌ای در دوران پویایی خود بسیار زیبا و چشم‌گیر بود و هر تماشاگر و ایران‌شناس اروپایی را در نگاه نخست متحیر کرده و زبان تحسین آن‌ها را می‌گشود. هرچند عمارت کاخ در ابتدا به‌گونه‌ای متفاوت از آنچه که در امروز شاهد آن هستیم ساخته شده است؛ و به قول «هانری رنه دالمانی»، زیبایی‌های این کاخ به دلیل معماری چشمگیر و تزئینات انجام شده‌اش، ذهن هر بیننده‌ای را متوجه داستان‌های شهرزاد قصه‌ گو در داستان‌های هزار و یک شب می‌سازد.

این کاخ در دوران اوج و پویایی خود دارای باغ‌های بزرگ در اطراف، استخری بزرگ در مرکز، ورودی که به جاده‌ی سنگ‌فرش باستانی مشرف بود، سردری بسیار زیبا و مجلل و تزئیناتی قابل توجه و شگفت‌انگیز از هنر دست اساتید ایرانی همچون آیینه‌کاری و نقاشی دیواری و نیز کتابخانه‌ای بزرگ در این کاخ تاریخی مشاهده می‌شد؛ این در حالی است که متاسفانه امروزه از این کاخ مجلل و دو طبقه، تنها یک سردر و یک شاه‌نشین برجای مانده است. البته عوامل مختلف طبیعی و اجتماعی، در کنار کم‌توجهی در ساخت و سازهای اطراف و نیز استفاده‌های نادرست از این مکان به عنوان پاسگاه ژاندارمری، کتابخانه‌ی عمومی و مدرسه، از عمده دلایل از بین رفتن بخش‌های اصلی این کاخ ارزشمند تاریخی است.

معماری قلعه جونقان الهام گرفته از معماری اروپایی و فرانسه نوین است

هرچند مدرسه‌ی اسعد، بخش دیگری از قلعه‌ی جونقان است که در ضلع غربی کاخ سردار اسعد، همچنان پابرجا است و گردشگران می‌توانند هنگام حضور در این اثر تاریخی، از آن نیز بازدید کنند. در طبقه‌ی فوقانی کاخ که به بخش شاه‌نشین شهرت دارد، می‌توان ایوانی با ستون‌های سنگی در سه جهت شمالی، جنوبی و شرقی مشاهده کرد که در مرز‌های اتصال، آجرکاری متنوع و دیدنی اجرا شده است. در بخش غربی، کاخ به صورت یک دیوار یک دست و فاقد ستون و آجرکاری مشاهده می‌شود. درواقع این بخش از کاخ ساده و بدون تجملات است. همچنین در این قسمت از کاخ سردار اسعد اتاق‌ها را با سقفی که به صورت هندسی توفال کوبی شده، پوشانده‌اند.

در عمق یک متری از سطح محوطه‌ی کاخ، طبقه‌ی دیگری قرار دارد که طبقه زیرزمین است. برای ورود به این بخش باید از زیر پله هایی که در طبقه‌ی فوقایی تعبیه شده است، استفاده کرد. راهروها و اتاق‌هایی منشعب در این طبقه قرار دارد که سقف تمامی آن‌ها به سبک قمی پوش، طاق‌بندی شده است. سازندگان در هر کدام از اتاق‌ها یک بخاری دیواری با گچبری‌های ساده، ساخته‌اند که درواقع به عنوان انبار خدمتکاران مورد استفاده قرار می‌گرفت.

تزئینات انجام شده در کاخ سردار اسعد بختیاری

قلعه سردار بختیاری

در کاخ سردار اسعد، تزئینات زیبا و جالبیوجود دارد که برخی از آثار به جا مانده از آنها قابل توجه و تماشایی است. به عنوان نمونه، ستون‌های سنگی در بخش‌های شمالی، جنوبی و شرقی عمارت کاخ و به صورت دوتایی یا جفت در کنار یکدیگر، ۱۲ ستون (۶ ستون دوتایی)، در ایوان شمالی، ۶ ستون دوتایی در ایوان جنوبی و ۶ ستون دوتایی در ایوان شرقی قرار گرفته است. در بخش زیرین ستون ها نیز می‌توان اشکال هندسی به صورت مکعب مستطیل را که با نقش‌های یکنواخت و مزین به گل چند پَر و نیلوفر است، مشاهده کرد.

تزئینات زیبایی همچون حجاری، گچبری و آجرکاری، عمارت کاخ سردار اسعد بختیاری را بسیار زیبا و تماشایی ساخته است

نمای خارجی طبقه‌ی زیرین با هنر حجاری استادان ایرانی تزئین شده است. این تزئنیات قطعاتی از سنگ نما، نما و ازاره‌های سنگی ابزارکاری شده با تصاویر هندسی به شکل مستطیل و لوزی است. همچنین در قسمت جرزهای بین پنجره‌ها، لچک، پیشانی و لبه‌ی ایوان نیز می‌توان نقوش اسلیمی و گل بوته را مشاهده کرد.

هنر گچبری از دیگر تزئینات صورت گرفته در بخش زیرزمین، طبقه‌ی بالا بوده، دو طرف بخش ورودی اصلی بنای کاخ و سربخاری‌های اتاق‌ها است که زیبا و تماشایی جلوه می‌کند.

سردار اسعد

آجرکاری به شکل‌های مستطیل ساده، گل میخی، لوزی و مربعی در کل سطوح خارجی دیوار غربی از بخش بالای بنا و نیز سطوح پیشانی ازاره‌های سنگی تا بخش انتهایی دیوار و همچنین پخ‌های چهار زاویه قس‌های ایوان‌ها از دیگر تزئیناتی است که هنرمندان سازنده‌ی این اثر ملی، در این بنا اجرا کرده‌ و برزیبایی آن افزوده‌اند.

قلعه سردار بختیاری

استادکاران و هنرمندانی که ساخت و تزئین کاخ سردار اسعد بختیاری را برعهده داشته‌اند، با به‌کار گیری از روش معرق روی چوب و فلزکوبی، تزئیناتی به صورت گل و بوته را روی درهای ورودی راهروی اصلی در بیشتر فضاهایی که به بخش فوقانی مرتبط است، شکوه و زیبایی چشم‌گیر و قابل توجهی را ایجاد کرده‌اند که در نوع خود ستودنی است.

و اما آخرین بخشی که در کاخ با تزئینات زیبا مشاهده می‌شود، سردر ورودی رفیعی است که سازندگان آن را با سقف هلالی در دو طبقه ساخته و در دو طرف آن‌ها، اتاق‌های مخصوص دیده‌بانی و نگهبانی احداث شده است. عمده مصالح استفاده شده در ساخت کاخ، خشت با نمای آجر است که در پیرامون آن ارازه‌های سنگی مستطیلی منقوش و با ارتفاعی بالغ بر ۶۰ سانتی‌متر به‌کار برده شده است.

از نکات جالب توجه در مورد کاخ سردار اسعد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

  • نخستین عمارت در چهارمحال و اصفهان که موتور برق و الکتریسیته در آن کارگذاشته شد.
  • تالیف لغت‌نامه‌‌ دهخدا توسط علی‌اکبر دهخدا، در این کاخ زیبا آغاز شده است.
  • جمع زیادی از پناهندگان سیاسی در زمان جنگ جهانی اول در این کاخ حضور داشتند.

قلعه‌‌ جونقان یا کاخ سردار اسعد بختیاری به‌عنوان یکی از جاهای دیدنی استان چهارمحال و بختیاری، در تاریخ ۵ دی ماه سال ۱۳۵۶ به شماره‌ ۱۵۴۸ در فهرست آثار تاریخی و ملی به ثبت رسیده است و همواره میزبان گردشگران خارجی و علاقه‌مندان به تاریخ و هویت ایرانیان است.

  • نویسنده : محبوبه حسینی
  • منبع : کجارو

نظرات

مجموع دیدگاهها : 0در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : ۰