• امروز : شنبه - ۱ مهر - ۱۴۰۲

آخرین خبرها

طلای جهانی رقابت‌های بلگراد بر گردن فرنگی کار خوزستانی آموزش ما بایدمهارت محور باشد تاخروجی آن تربیت اجتماعی وسیاسی باشد/پرچم عدالت خواهی در دست شیعه است احداث بیمارستان‌های ۶۴ تختخوابی در شهرستان های اندیکا و هفتکل برداشت بادام از باغات شهرستان سامان چرا همه دنبال اتوبوس کریس رونالدو می‌دوند! آب و برق پارک دولت در لالی با حکم قضایی قطع شد / کلافی پیچیده با گره های کور برگزاری جشن شکوفه های کلاس اولی در شهرستان / بیش از ۴۳۰ دانش آموز کلاس اولی در لالی امسال به مدرسه می روند برگزاری مراسم تجلیل از پیشکسوتان دفاع مقدس در مسجدسلیمان اختلافات ملکی در شهرستان لالی جان یک نفر را گرفت/دستگیری قاتل کمتر از ۲۴ ساعت اجرای طرح خوزستان پاک در شهرستان لالی شعر/با تو این راز نمی توانم گفت شعر / برگهای کوچه ی پاییزیم شعر/به نجوا ترانه ای بر لب دارند شعر / اکنون دلم تپیدن فرداست چرا باید یک قرن حسرت خانه دارشدن را بکشیم ؟ بهبود شرایط مسکن گروگان وضعیت تورم است شعر / چند رباعی زیبا سرپرست جدید بیمارستان امید لالی معرفی شد / سارا داودی سکاندار تنها بیمارستان شهر نجات جان دو مادر باردار پرخطر توسط اورژانس هوایی دانشگاه علوم پزشکی اهواز مشکلات آب و فاضلاب شهرهای مسجدسلیمان، اندیکا ، لالی و هفتکل بررسی شد + تصاویر شعر / آمدی گرمتر از آنچه نیامد به زبان شعر / حال همه‌ی ما خوب است ، اما تو باور مکن دورهمی اهالی ادب و فرهنگ در روز پاسداشت شعر و ادب پارسی در شهرستان لالی+عکس سیمرغ در شاهنامه نماد است نه افسانه آغازعملیات آسفالت خیابانها در روستاهای بخش مرکزی با اعتباری بیش از سه میلیاردتومان از مطالبه گری مردمی تا استفاده ابزاری از مطالبه گری گشتی در داستان بلند «زیر آوار بنه وار» کارستان قیصر سقوط طبقه متوسط دارایی‌های بلوکه شده ایران کجا هزینه می‌شود؟/دولت موفق به کنترل تورم نشد / روند افزایشی قیمت‌ ها ادامه دارد کار طاقت‌فرسای زنان روستای سرآقاسید در چشمه نمک آثار هنری نگارگری فریده جهان بخشی آثار هنری نقاشی البرز نوبخت آثار هنری خوشنویسی رحیم حاجی پور مراسم اختتامیه سوگواره ملی دل نوشته‌های عاشورایی به میزبانی شهرستان لالی برگزار شد آثار هنری خوشنویسی حمید رضایی ۲ عضو دیگر شورای شهر مسجدسلیمان بازداشت شدند به مناسبت روز بهورز از بهورزان شهرستان لالی تجلیل شد صندوقی به نام فرهنگیان و به کام عده ای دیگر/نجومی بگیران از دولتی به دولت دیگر ! شیوند ؛ بهشتی درسرزمین های جنوبی دهدز بیمارستان ندارد/سرگردانی مردم میان ایذه و لردگان اطفای حریق در منطقه حفاظت شده هفت شهیدان مسجدسلیمان  عملیات امدادی اورژانس خوزستان برای نجات نوزاد یک روزه نفس‌گیرترین پلکان‌های دنیا؛ از چاه‌های هند تا قله‌های پرو سواحل مکران ؛ جاذبه جادویی و شگفت‌انگیز چابهار فارسی ، خانۀ مشترک ما پایان انتظار چندین ساله مردم شهرستان فارسان/ افتتاح پایانه مسافری به‌زودی سفر ۱.۵ ساعته لندن به نیویورک با جت هیدروژنی مافوق صوت خانه کشتی ایذه درخاک وعده‌های مسئولان! درآمدی بر جنبش مشروطه ایران مقبره الشعرای تبریز ، مدفن شاعران بزرگ

کوچ دوباره عشایر بختیاری/به دنبال بوی کرفس در امتداد زردکوه بختیاری

  • 22 فروردین 1400 - 23:45
کوچ دوباره عشایر بختیاری/به دنبال بوی کرفس در امتداد زردکوه بختیاری
باز هم رد پای اردیبهشت بر گرده ی سنگ ها و بلوط های زاگرس، بهانه جویی می کنند برای دل کندن از سرزمین آفتاب و دل سپردن به دره های پر از ریواس چهار محال.

فصل، فصل کوچ است و حکایت، همان حکایت همیشگی مردان و زنان ایلی که به اندازه ی حرمت بلوط در دل سنگ ها و صخره ها قدمت دارند.
لرهای بختیاری همچون تاریخ شان همواره درجریان اند، از پی آب رفتن و دست شستن در سرچشمه های کارون تا دنبال کردن بوی کرفس در دامان با صلابت زردکوه و یا دل سپردن به قهقهه کبک های مست تاراز به وقت پسین که آدمی را دیوانه می کند خوردن یک استکان چای چاله ای که بوی دود می دهد و طعم هیزم کناری که تنقلات سفر است در جیب خورجین.

همین که بهار در خوزستان رنگ به رنگ می شود، مردان سرزمین بختیاری، هیاری(همکاری) پیشه می کنند برای برداشت خوشه های زرد گندمی که آبروی سفره های ایل اند و عجول می شوند در زین کردن اسب هایی که هنوز هم بوی مشروطه می دهند برای دل کندن از گرمسیری که سیرهایش تازه رسیده اند و رهسپار می شوند به سردسیری که برگ موسیرهایش، برف ها ی کوهرنگ را غلغلک می دهند برای رسیدن به آفتاب.

بختیاری را بی کوچ و کوچ را بی بختیاری، محال است آنسان که طبع تو همچون طبیعت تو باشد سرشار از شور و شعور و شعف و خسته از تکرارهایی که آفت اند برای ماندن.

آعلی ضامن مانند دیگر مردان طایفه، پشم گوسفندهایش را چیده است و آردهایش را آسیاب کرده تا اسبش را زین ببندد و راهی شود به مسیری که پر از چالش است و چاله هایی که آتش شان جان می دهد برای کباب شبانه ی چوپان هایی که باید فرسنگ ها را پابه پای گله راه بروند و خاطره بسازند.

آعلی ضامن کمی سردرگم و خسته است، علت را جویا می شوم، می گوید که کوچ با اینکه شناسنامه و هویت ایل است اما لطف سابق را ندارد.
کنجکاو می شوم و دوباره می پرسم چرا؟ سری تکان می دهد و می گوید : لطف و صفای کوچ به همراهی ایل و طایفه بود و دل سپردن به دشت ها و دمن های سرسبز مسیر لالی به شهرکرد اما حالا به خاطر مشکلات زیاد و سختی این شیوه ی زندگی، بچه هایمان ما را همراهی نمی کنند و دنبال درس و مشق و کار در شهرها هستند و مسیرها و جاده ها هم اجازه نمی دهد که مثل سابق با همه ی طایفه بار سفر ببندیم به شوق مسیری که سرو ها و سبزه هایش بوی تازگی می دهد.

محو حرف ها ی گلایه آمیز آعلی ضامن می شوم و با خودم حسرت می خورم که نکند کوچ عشایری در میان نباشد وقتی که این نسل عاشق و سختکوش دل از شوق سفر بربندند و دل به زندگی پر زرق و برق شهرهایی بسپرند که از هیچ بالکنش بوی پونه ای به مشام نمی رسد.
علی ضامن در حالیکه همچنان ترکیب متناقض عشق و کوچ و گلایه در سر داشت و در حالیکه می گفت از تیره بزرگ توشمال تنها من هستم که دارم کوچ می کنم از من فاصله گرفت و رفت تا بار سفر فردایش را بار قاطرها و مادیان ها کند.

آری، اینجا خوزستان است به وقت اردیبهشت و زنان و مردان سرزمین بختیاری با همه سختی ها و بحران و چالش هایی که با آن دست به گریبانند، بی آنکه بخواهند یا بدانند، دل به هوای سفر بسته اند رو به سردسیر، جایی که چشمه هایش جوشان از سرمای برفاب های زردکوه اند و تپه هایش لبریز از هزاران گیاهی که هر کدام شان با روح و روان آدمی، معجزه می کنند.

حیف از اردیبهشت، حیف از زندگی به سبک کوچ، حیف از هویت و اصالت رفتن برای رسیدن به تازگی که در هیاهوی بی اختیار نابسامانی ها، رو به افول و شاید هم فراموشی است.

نمی دانم، مردان همتبار شیرعلی مردان خان و تاجدین خان ها ی سرزمینم تا کی قصد دارند که اسب هایشان را زین کنند تا رد پای کوچ از گرده ی سنگ ها و بلوط ها و صخره های سترگ زاگرس پاک نشود.

نمی دانم ادارات، نهادها و سازمان هایی که مسوول و متولی حفظ و اشاعه چنین فرهنگ، شیوه و میراث معنوی منحصر به فرد زندگی عشایر بختیاری هستند برای تاریخ و آیندگان چه پاسخی خواهند داشت که چرا نوع عملکردشان باعث نشد که امثال علی ضامن ها به جای نشستن بر مرکب اسب های نسل مشروطه بر صندلی های مغازه های ورشکسته ی حاشیه شهرهایی پر از خالی ننشینند و فرهنگ و هویت و اصالت ایران زمین از وجود این ایل خدا خوب کرده تهی نشود.

اردیبهشت است و من ه شهریوری پر از شوق نوشتن از کوچ عشایر ایل بزرگ بختیاری و لبریز از دغدغه هایی که نمی دانم پاسخ شان را از که باید بپرسم که قانع شوم. 

هوا گرگ و میش است و من هم همچون علی ضامن با تناقضی از شوق و گلایه و امید ، راهی زادگاهم لالی می شوم تا دوربینم را بردارم و عکس هایی از کوچ مردان و زنان ایلم را ثبت و ضبط کنم برای خودم، تاریخ ام و شاید نمایشگاهی که هرگز برپا نخواهم کرد.

  • نویسنده : هوشنگ نوبخت

نظرات

مجموع دیدگاهها : 2در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : ۲
  1. سلام متن زیبایی بود آقای خراسانی عزیز همون طورکه میدونید خیلی از مراجعه کنندگان این سایت دوست دارند نظرات خودشون درموردمبحث ومطالب مطرح شده بیان کنند اما باباتوجه به ثبت ایمیل خیلی هاصرف نظرمی کنند لطفا این گزینه روحذف کنیدتاهرکس بتوانندنظرات خودروطرح کند