مکزیک بعد از برزیل دومین کشور دنیا از لحاظ جمعیت مسیحیان کاتولیک است. ۱۱۱ میلیون نفر از جمعیت این کشور به آیین کاتولیک اعتقاد دارند. اما در دهههای اخیر یک گرایش خیلی عجیب در بین بسیاری از کاتولیکهای این کشور پدید آمده است؛ آنها به ستایش و تکریم قدیسانی رو آوردهاند که از نظر کلیسای کاتولیک به هیچ وجه قدیس به حساب نمیآیند و خیلیها به آنها عنوان «قدیسان جنایتکار» دادهاند.
وبسایت Axios همین یک هفتۀ قبل گزارشی منتشر کرد و نوشت که گرایش به «قدیسان جنایتکار» در مکزیک به شدت رو به فزونی نهاده و حتی به ایالت نیواورلئان آمریکا هم رسیده است. حالا در بسیاری از فروشگاههای مکزیک لباسها، شمعها و تمثالهای مخصوص ستایش این قدیسان به چشم میخورد. در شهرهای مختلف، معابدی کوچک و سردستی برای تکریم آنها بر پا شده و مردم برای طلب شفا، ثروت و امنیت در مقابل مجسمههای آنها زانو میزنند.
در مناطقی که میزان فقر و جرم و جنایت بالاست، گرایش به این قدیسان بیشتر است؛ طرفداران این قدیسها آنها را حامی فقرا میدانند؛ اما در واقع بیشتر دزدها، قاچاقچیها و همجنسگراهای طرد شده از کلیساهای رسمی هستند که از این قدیسان جنایتکار طلب کمک میکنند.
اما این قدیسان چه کسانی هستند؟ یکی از این قدیسان عجیب و مرموز یک اسکلت زن است! این سیمای اسکلتی به «سانتا مورته» مشهور است که بهترین ترجمۀ آن میتواند «مرگ مقدس» باشد. شخصیت سانتا مورته احتمالا از دل آیینهای بتپرستی دوران قدیم بیرون آمده است. از نظر طرفداران این شخصیت، او میتواند به آنها در پیدا کردن عشق، شغل بهتر و انتقام گرفتن از دشمنان کمک کند. کارتلهای مواد مخدر و گروههای همجنسگرا بیشترین جمعیت را در بین پیروان تازۀ این اهریمن قدیسنما دارند.
چهرۀ دوم «خسوس مالورده» است. او را گاهی فرشتۀ حامی فقرا مینامند ولی بیشترین محبوبیت او در بین اعضای باند جنایتکار سینالوئا است. بعضیها معتقدند که او یک شخصیت واقعی جنایتکار بوده و بعضیها هم در وجود تاریخی چنین شخصیتی تردید دارند. اما حامیانش معتقدند که او یک جور رابین هود مکزیکی بوده که از ثروتمندان میدزدیده و به فقرا میبخشیده. جالب است که شبکۀ نتفلیکس سال گذشته سریالی ۸۰ قسمتی دربارۀ مالورده ساخت که باعث گسترش علاقه به این قدیس جنایتکار در مکزیک شد.
چهرۀ سوم کاملا متفاوت است. این قدیس سوم «سن خوزه» نام دارد که در واقع یکی از قدیسان رسمی کلیسا است و به عنوان یکی از حواریون حضرت مسیح مورد ستایش قرار میگیرد. اما بعضی از باندهای تبهکار کلمبیایی و مکزیکی این چهرۀ مقدس را به عنوان حامی خودشان در نظر گرفتهاند؛ انتساب توهینآمیزی که نشاندهندۀ آشفتگی عجیب و غریب مذهبی در آمریکای لاتین است.
موضوع «قدیسان جنایتکار» واقعا شگفتانگیز و قابل تامل است. سلطۀ طولانیمدت گروههای قاچاق مواد مخدر بر امورات مردم مکزیک حتی روی باورهای مذهبی آنها هم اثر گذاشته است. ناامنی، فقر و میزان بالای جرم و جنایت، کار مردم این کشور (و کشورهای دیگر این منطقه مثل کلمبیا) را به جایی کشانده که در برابر مرگ و تباهی زانو بزنند و زندگی خوب و مرفه را از آنها طلب کنند. و البته که فساد صاحبمنصبان کلیسا و همدستی آنها با جنایتکاران و ثروتمندان هم در شکل گرفتن این گرایشها بیتاثیر نبوده است.