منطقه کوهستانی سردشت شامل دو شهر سالند و حمزه و تعداد زیادی دهستان از جمله دهستانی با همین نام است. سردشت که یکی از بخش‌های شهرستان دزفول به شمار می‌آید، در شمال استان خوزستان و جنوب غرب کشور عزیزمان ایران قرار دارد. این منطقه به‌دلیل قرارگیری در موقعیت خاص جغرافیایی که از یک طرف به کوه‌های زاگرس و از طرف دیگر به جلگه خوزستان ختم می‌شود و همچنین به‌دلیل رودخانه دز که از آن رد می‌شود، دارای طبیعتی کم‌نظیر و بسیار بکر است.
عکس از: امین نظری، خبرگزاری ایسنا
همسایگان بخش سردشت دزفول، که آنها هم فوق‌العاده زیبا هستند، استان لرستان در شمال، استان چهارمحال و بختیاری در شمال شرق، شهرهای اندیکا و لالی در شرق، شهر گتوند در جنوب شرقی، دزفول در جنوب غربی و اندیمشک در غرب هستند. شمار مردم این بخش بر پایه آخرین سرشماری پایگاه آمار ایران در سال ۱۳۹۵ برابر با ۲۷٬۷۲۶ تن بوده است.
- سالند: این شهر مرکز بخش سردشت و یکی از قدیمی‌ترین مناطق ایران محسوب می‌شود؛ بر اساس آثار باستانی کشف‌شده در این شهر، قدمت آن به دوران هخامنشیان می‌رسد. اهالی این شهر به زبان لری با گویش بختیاری سخن می‌گویند. در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۲٬۵۶۰ نفر بوده است.
- حمزه: در سال ۱۳۵۹ با شروع جنگ ایران و عراق، برخی از ساکنان شهرهای مرزی خوزستان به مناطقی امن همچون شهرک حمزه کوچانده شدند. ساکنان اولیه آن همگی عرب بودند؛ ولی پس از مدتی عده‌ای از ساکنان بومی دزفول برای دورشدن از حملات هوایی عراق نیز در مناطقی از این شهرک سکنی گزیدند. امروزه ساکنان آن علاوه بر اعراب مهاجر، شامل لرهای بختیاری کوچ‌نشین نیز هست. اتحاد و همدلی اعراب و لرها در این منطقه نمادی از هم‌بستگی اقوام ایرانی است.
عکس از: امین نظری، خبرگزاری ایسنا
مسیر دسترسی
برای رسیدن به سردشت زیبا، سه راه دسترسی وجود دارد: یکی از خروجی شمالی شهر دزفول و از طریق روستای المهدی، یکی از مسیر گتوند به سالند و دیگری از راه لالی به سالند.
از خروجی شمالی شهر دزفول و از بلوار شهدا، وارد جاده شهیون شوید و پس از طی مسافت ۹ کیلومتر درست پس از پارک جنگلی لاله به‌سمت راست بپیچید و وارد جاده دزفول به سردشت بشوید. با گذر از گردنه نخودکار و شیب تند آن به دشتی وسیع با تپه ماهورهای بسیار و درختان بادام و بلوط می‌رسید. در این قسمت که به تنگه‌سرا معروف است، رودخانه‌ای به‌نسبت عریض هم از زیر این جاده می‌گذرد و جلوه‌ای بسیار زیبا به این منطقه می‌دهد. چشم‌انداز بسیار زیبایی که مراتع و چمنزارها در دامنه تپه ماهورها به‌وجود آورده‌اند، سبب جذب گردشگران بسیاری به این منطقه در فصل‌های مختلف سال، به‌ویژه در زمستان و بهار شده است.گذر از کول پرزین بسیار تماشایی و لذت‌بخش است
مسیر گتوند به سالند نیز روح آدمی را برمی‌انگیزد. برای گذر از گتوند و رسیدن به منطقه سردشت باید از «کول پَرزین» گذر کرد. در حوالی روستای پرزین، دره‌ای عمیق و به‌نسبت پر آب وجود دارد که پلی نیز روی آن نصب شده است. به مجموعه این دره و پل، کول پرزین می‌گویند.
در این کول، چشمه‌ها و آبشارهای کوچک و بزرگ متعددی وجود دارد که به‌همراه روییدنی‌های این منطقه چشم‌اندازهایی زیبا پدید آورده‌اند و گذر از این کول و جاده را بسیار تماشایی و لذت‌بخش کرده‌اند.
موقعیت زمین شناختی سردشت دزفول
عکس از: امین نظری، خبرگزاری ایسنا
تحقیقات زمین‌شناختی نشان می‌دهد که منطقه سردشت در زمان‌های دور به‌طور کامل زیر آب قرار داشته است. ارتفاعات و چین‌خوردگی‌های این منطقه بیشتر از نوع رسوبی به شمار می‌رود و با گذر زمان، سال‌ها پس از خارج‌شدن این منطقه از آب، در اثر فرسایش و رانش لایه‌های زمین و دیگر عوامل طبیعی، تغییراتی در آنها ایجاد شده است.
شکل لایه‌های رسوبی و تفاوت آنها در رنگ، نشان‌دهنده جنس رسوبات و شدت رسوب‌گذاری در دوره‌های مختلف و زمان آنها است. شیب این لایه‌ها حاکی از تاثیر گرانش زمین در سال‌های دور یا چین‌خوردگی قسمت‌هایی از لایه‌های زمین بوده که به مرور زمان به‌شکل فعلی درآمده است.
جاهای دیدنی سردشت دزفول کجاست؟
عکس از: امین نظری، خبرگزاری ایسنا
سردشت از ظرفیت بسیار بالایی در زمینه گردشگری، کشاورزی، دام‌پروری و صنایع دستی برخوردار است. جاده و دریاچه میانه، یخچال برفی طبیعی، آبشار و دژ محمدعلی‌خان، کوه هفت‌تنان با چشم‌اندازهای طبیعی شگفت‌انگیز و درختان بادام، بلوط و بنک، پارک جنگلی و آبشار شقایق از دیدنی‌های این بخش کوهستانی هستند.
همچنین روستاهای سرسبز گاومیر و نورآباد، روستای تاریخی و سنگی لیوس و بقعه‌های متبرکه از جمله آرامگاه سنگی پیرفزک و پیر هفت‌تنان از دیگر نقاط گردشگری این منطقه هستند. روستای گردشگری پامنار، دریاچه فوق‌العاده زیبای شهیون و قلعه شاداب نیز در نزدیکی بخش سردشت و در غرب این منطقه قرار دارند.
بهترین زمان سفر به سردشت دزفول چه فصلی است؟
عکس از: امین نظری، خبرگزاری ایسنا
منطقه سردشت به‌دلیل وجود کوهپایه‌ها، دره‌های آبرفتی، مزرعه‌ها، جویبارها و چشمه‌هایی که در بیشتر طول سال پربار هستند، سرسبزی و زیبایی خیره‌کننده‌ای، به‌خصوص در فصل‌های زمستان و بهار دارد. این طبیعت شگفت‌انگیز دلیل استقبال گسترده گردشگرانی است که در روزهای تعطیل یا پایانی هفته در هر گوشه از این منطقه مستقر می‌شوند و از هوای پاک و فرح‌بخش آن لذت می‌برند.
